Czym są fundamenty schodkowe i kiedy je stosować?
- Strona główna
- /
- Blog
- /
- Czym są fundamenty schodkowe i kiedy je stosować?
W przypadku działek o znacznych różnicach poziomu lub obowiązku przeniesienia obciążeń na różnej głębokości stosuje się fundamenty schodkowe. Jest to ciekawe rozwiązanie konstrukcyjne, które pozwala na bezpieczne i trwałe posadowienie budynku nawet w niełatwych warunkach terenowych.
Definicja fundamentów schodkowych
Fundamenty schodkowe to coraz częściej stosowana odmiana klasycznych ław fundamentowych, których dolna powierzchnia ma formę schodkową. Każdy stopień jest tak zaprojektowany, by zachować jak najlepszą stabilność i nośność konstrukcji mimo zmieniającego się poziomu posadowienia. Fundamenty te nie są jednolitą płaszczyzną. Warto mieć na uwadze to, że ich forma uwzględnia różnice w wysokości terenu lub zróżnicowaną nośność gruntu. Stosuje się je przede wszystkim tam, gdzie klasyczne, proste ławy fundamentowe nie zapewniłyby odpowiedniego przeniesienia obciążeń na podłoże. Ława schodkowa ma jednak bardzo wiele mocnych stron, dlatego zbiera sporo pozytywnych recenzji.
Konstrukcja fundamentów schodkowych umożliwia budowę na terenach ze spadkiem, bez obowiązku kosztownego wyrównywania gruntu. Umożliwiają one również dopasowanie głębokości fundamentowania do lokalnych warunków geotechnicznych. Fakt ten pozwala na uniknięcie niechcianego osiadania budynku w przyszłości. To wszystko sprawia, że fundamenty schodkowe są nierzadko stosowane w zabudowie na skarpach, pagórkach lub tam, gdzie warstwy nośne gruntu występują na różnych poziomach.
Budowa i konstrukcja fundamentów schodkowych – co warto wiedzieć?
Proces wykonania fundamentów schodkowych wymaga niemałej precyzji i skrupulatnego zaplanowania. Każdy schodek musi spełniać konkretne normy. Miej na uwadze to, że długość i wysokość stopni powinny być tak dobrane, by zapewnić ciągłość konstrukcji i równomierne rozłożenie sił. Bardzo istotne jest zachowanie odpowiedniego kąta nachylenia, który nie może być zbyt stromy, by nie doszło do niepożądanego osunięcia się fundamentu. Budowę zaczyna się zazwyczaj od wykopu zgodnego z projektem, który uwzględnia kaskadowy układ ław. W dalszej kolejności przygotowuje się zbrojenie fundamentu schodkowego – zwykle prętami stalowymi. Zbrojenie musi być kontynuowane pomiędzy kolejnymi poziomami. Betonowanie odbywa się stopniowo, warstwa po warstwie, aby zachować należytą szczelność i spójność konstrukcji. W miejscach przejść między stopniami stosuje się dodatkowe zbrojenie, które wzmacnia całość i zabezpiecza przed pęknięciami.
Fundamenty schodkowe wymagają ponadto zastosowania specjalnych szalunków, które utrzymają formę betonu w trakcie wiązania. Po utwardzeniu konstrukcja fundamentu jest w pełni gotowa do dalszych prac, a więc montażu ścian nośnych czy izolacji przeciwwilgociowej. Odpowiednie wykonanie fundamentu schodkowego jest bardzo ważne, ponieważ gwarantuje jego trwałość i fantastyczną odporność na zmienne warunki gruntowe przez wiele lat eksploatacji budynku. Zasady fundamentów schodkowych są więc bardzo ważne, by budynek należycie realizował swoje zadania.
Zastosowanie fundamentów schodkowych w praktyce
Fundamenty schodkowe stosuje się tam, gdzie występują różnice wysokości terenu, a standardowa ława fundamentowa nie mogłaby zostać wykonana na jednej głębokości. W praktyce spotyka się je najczęściej przy budowie domów na działkach ze spadkiem. Pozwalają one uniknąć drogiego wyrównywania terenu lub wykonywania głębokich wykopów na całej długości fundamentu. Tego typu rozwiązania konstrukcyjne są używane także wtedy, gdy poszczególne części budynku mają różną głębokość posadowienia. Może to dotyczyć chociażby obiektów z wielopoziomową bryłą. Schodkowy układ fundamentów jest sporą zaletą, ponieważ umożliwia połączenie różnych poziomów ław w sposób ciągły i w stu procentach bezpieczny dla całej konstrukcji.
W budownictwie inżynieryjnym fundamenty schodkowe wykorzystuje się dość często przy ścianach oporowych, konstrukcjach kaskadowych, a także w sytuacjach, gdzie infrastruktura musi dostosować się do zmiennego profilu terenu. Są niebywale praktycznym rozwiązaniem umożliwiającym przeniesienie sił pionowych bez tworzenia punktów osłabienia w strukturze. Warto nadmienić, że fundamenty schodkowe znajdują również zastosowanie przy realizacji obiektów na gruntach o zmiennej nośności. Jeśli na jednej części działki podłoże nośne znajduje się głębiej niż na innej, projektanci wykorzystują schodkowy układ, aby uniknąć niechcianego pogłębiania całej konstrukcji. Pozwala to oszczędzić cenny czas i koszty robót ziemnych, które niekiedy potrafią być całkiem wysokie.
Kiedy fundamenty schodkowe są konieczne?
Fundamenty schodkowe są bardzo potrzebne przede wszystkim na działkach z naturalnym spadkiem terenu. Kiedy różnica wysokości pomiędzy początkiem a końcem budynku jest zbyt spora, jednolita ława fundamentowa musiałaby zostać wykonana bardzo głęboko. Tego typu działanie byłoby nieekonomiczne i naprawdę trudne technicznie. Fundamenty schodowe są konieczne również wtedy, gdy grunt pod inwestycją nie ma jednolitej struktury. W takich sytuacjach różnice w głębokości posadowienia są jedynym sposobem, by zagwarantować stabilność obiektu. Fundament schodkowy pozwala dotrzeć do odpowiedniej warstwy nośnej tam, gdzie jest to wymagane, bez przeciążania płytszych fragmentów podłoża.
Warto mieć na uwadze to, że wymóg stosowania tego typu fundamentu może wynikać z projektu budynku. W przypadku, gdy część obiektu znajduje się niżej niż reszta, schodkowa konstrukcja fundamentu jest konieczna do efektywnego połączenia poziomów. Nie bez znaczenia są również aktualne przepisy budowlane, które wymagają posadowienia poniżej strefy przemarzania. Gdy jej głębokość różni się na przestrzeni działki, schodkowy układ pozwala na spełnienie norm bez przesadnego pogłębiania całej ławy fundamentowej. W takich sytuacjach fundamenty schodkowe są nieocenioną pomocą.
Jakie są różnice między fundamentami prostymi a schodkowymi?
Fundamenty proste cechują się tym, że są wykonywane na jednej głębokości i mają równą, poziomą ławę fundamentową. Stosuje się je na płaskich, jednorodnych terenach, gdzie warunki gruntowe nie wymagają dostosowywania głębokości posadowienia. Ich konstrukcja jest znacznie szybsza i prostsza w realizacji, co jednocześnie wpływa na niższy koszt budowy. Z kolei fundamenty schodkowe mają stopniowany przebieg ławy, który dopasowuje się do zmiennego poziomu terenu lub zmiennych warunków gruntowych. Wykonuje się je w miejscach, gdzie występuje różnica wysokości pomiędzy fragmentami budynku lub zmienna głębokość gruntu nośnego. Ich wykonanie jest bardziej czasochłonne i wymaga większej precyzji projektowej.
Główna różnica pomiędzy oboma rozwiązaniami polega na możliwości dostosowania konstrukcji do ukształtowania danego terenu. Fundamenty proste doskonale sprawdzają się w standardowych warunkach, zaś schodkowe alternatywy są niezbędne w znacznie bardziej wymagających lokalizacjach, gdzie konieczne jest zróżnicowanie głębokości ławy. Na etapie projektu należy więc zastanowić się, która opcją będzie korzystniejsza.
Najważniejsze zalety stosowania fundamentów schodkowych
Największą zaletą fundamentów schodkowych jest z pewnością ich uniwersalność i możliwość zastosowania nawet w bardzo trudnych warunkach terenowych. Pozwalają one w pełni bezpiecznie posadowić budynek na działce z dużym spadkiem lub o zmiennej strukturze podłoża. Dzięki nim unika się kosztownego niwelowania gruntu oraz zbędnych wykopów. Oznacza to, że są one powszechnie rekomendowane i stosowane coraz chętniej.
Konstrukcja schodkowa umożliwia płynne przechodzenie między różnymi poziomami ław. Jest to niezbędne w budynkach z piwnicą, garażem podziemnym lub innymi częściami usytuowanymi niżej. Co więcej, zapewnia równomierne przenoszenie obciążeń na grunt, niezależnie od ukształtowania terenu. Stosowanie fundamentów schodkowych przekłada się ponadto na większą trwałość konstrukcji w zróżnicowanych warunkach geotechnicznych. W efekcie ogranicza się ryzyko nierównomiernego osiadania, pęknięć i odkształceń budynku. Są to rozwiązania technicznie bezpieczne, aczkolwiek jednocześnie wymagają starannego zaprojektowania i wykonania.